Ibn-i Nefis’,in “El-Mûciz” adli eseri ilk defa 1828 yilinda Kalküta’da basilmistir. Bu eser dört ana bölümden meydana gelmektedir.
Birinci bölüm; tip biliminin, bilimsel ve amelî, yani teorik-pratik kurallarini ve esaslarini anlatmaktadir.
Ikinci bölüm, ilâçlar ile gida maddelerinin tanimi ve tibbî düzenlemesini anlatmaktadir.
Üçüncü bölüm, insan bedeninde görülebilen hastaliklarin tani ve sagaltimlarini anlatmaktadir.
Dördüncü bölüm ise belli organlara özgü olmayan hastaliklar ile bunlarin tani ve sagaltimi ortaya koymaktadir.
Ibn-i Nefis’in, hadis ilmine dair kaleme aldigi “Muhtasar fî Ilm-i Usûl el-Hadîs” (Hadis Usûlünün Kisa Bir Açiklamasi) eseri önemli olup, eserinde hadis ilimi için daha akilci ve mantiki bir siniflandirma ortaya koymustur.
Ibnü’n-Nefîs, Islâm akîdelerinin akla en uygun tarzda vazedildigini göstermis ve Islâm tarihinin mâkul bir seyir takip ettigini ortaya koymustur. Bu telakki onu, tarihte vuku bulmus ve bulacak olan hadiselerin akla ve ilâhî hikmete uygun oldugu sonucuna götürmüstür.
Klasik terminolojide sem‘î veya naklî denilen bilgilerin aklî gerekliligi hakkindaki bu tasavvuruna karsilik Ibnü’n-Nefîs ilimleri iki ana gruba ayirmistir:
Birincisi sem‘î ilimlerdir. Sem‘î ilimler, hem naklî hem aklî öncülleri birlikte kullanmaktadir.
Ikincisi ise aklî ilimlerdir. Bunlar tip ve hendese gibi ilimler olup, sadece aklî öncüller kullanmaktadir.
Ibnü’n-Nefîs, sem’î ilimleri de iki grupta toplamaktadir.
Biricisi Ser‘î ilimlerdir. Sem‘î ilimler birinci kategoride yer almakta ve bunlar da tefsir, hadis, fikih, kelâm, kiraat gibi alt subelere ayrilmaktadir.
Ikincisi ise edebî ilimlerdir. Ikinci kategori ise muhtelif dil ilimlerine ve sanatlarina ayrilmaktadir.
Ibnü’n-Nefîs, Ser‘î ilimlerin en sereflisi Allah’in zât ve sifatlarindan bahsettigi için kelâm ilmi oldugunu eserlerinde bahsetmektedir (el-Mu?ta?ar, s. 95-98).
