• BIST 100

    11007,37%0,81
  • DOLAR

    42,52% 0,07
  • EURO

    49,55% -0,06
  • GRAM ALTIN

    5743,85% -0,15
  • Ç. ALTIN

    9322,75% 0,27

Ibrahim Erdem Karabulut


Neden Çok Uluslu Sirketlere Mahkum Edildik?


TV  Reklam kusaklarinda sigarayla mücadele adina çok uluslu sirketlerin ceplerini sigara kazanciyla doldurdugu bu nedenle ölümlerin arttigi kamu spotlari ile verilirken bir sigara tüketicisi olarak saskinlikla izlemekten usandim".

Türkiye'de sigara tüketiminde geçen yil rekor kirildigi anlasildi.

Cumhuriyet tarihinin en yüksek tütün tüketiminin 2018'de yasandigi ülkemizde tütün ve tütün mamülleri kullanimi sürekli artis göstermektedir.

Geçtigimiz yil toplam 118.5 milyar adet sigara tüketildigi düsünüldügünde tütün mamülleri konusunda yeni stratejiler gelistirilmelidir.

2022 yilinda sigara tüketiminin bütün rekorlari solladigi düsünülür ise sigaraya ödenen paranin çok uluslu sigara üreticisi sirketlerin ceplerini ne kadar iyi doldurdugu anlasilacaktir.
Tütün endüstrisi çok güçlü ve Türkiye'ye yeni ürünlerle saldirmaya devam ederken bizim "sigara öldürür, sigara sagliga zararlidir" seklindeki kamu spotlarindan baska bir sey yapmadigimiz görülmektedir.

Nargilelik tütün, elektronik sigara ile ülkemizde ve disaridan kaçak kullanilan tütün ile yurt disindan kaçak getirilerek her köse basinda merdiven alti satilmakta olan kaçak sigaralarin ülkemiz insanina ve ülke ekonomisine vurdugu darbe için sadece etkin bir vergi artisi politikasiyla, sigaranin saglik sistemi ve ekosistemimize zararlarinin önüne geçilme politikasi ile olmayacagini anlamali ve derhal acil bir eylem plani ile hareket etmelidir.

Vergilendirmenin ise Vergilendirilmesi mümkün olmayan kaçak sigara, tütün ve tütün mamüllerinin ülkemizde kullaniminin gün geçtikçe dahada artacagi anlasilmalidir.

Erkeklerde ölümlerin yüzde 26’si, kadinlarda ise yüzde 7.5’i sigara kullanimindan kaynakli hastaliklar nedeniyle gerçeklestigi bilinmektedir.

Türkiye'de sigara kullanim orani, son 5 yilda artarak yüzde 26’ya ulasmis durumdadir. 15 yas üstü yaklasik 14.5 milyon kisinin sigara kullaniyor olmasi ciddi tedbirler ve önlemler almayi gerektirmektedir.

Kisi basi yillik 88 paket sigara tüketimiyle Avrupa’da 13. sirada yer alan Türkiye'de, yillik sigara tüketim miktari 200 milyar adedi asmistir.

Türkiye'de 15 yas üstü erkeklerin yüzde 39.5’i, kadinlarin ise yüzde 12.4’ü sigara kullaniyor ise çok uluslu sigara üreticilerinin elinden toplumu kurtarmanin yolu "sigara sagliga zararlidir" seklindeki kamu spotu reklamlari olmamalidir .

Türk ekonomisine yillik yaklasik 120 milyar liraya mal oldugu bilinen sigara tüketiminin çok uluslu sigara sirketlerinden temin edildigi düsünüldügünde sadece sigaraya ödenen paranin Türk ekonomisine verdigi zarar neden ilgilileri harekete geçirmez.

Manisa'da bulunan Celal Bayar Üniversitesinde Tütün eksperligi yüksek okulu 4 yillik egitim ile tütün eksperi  yetistirirken ülkemizde kendimizin tütün mamülleri olan bir sigara üretemedigimiz düsündürücüdür.

Devletin tekel sigara fabrikalarini özellestirip çok uluslu sirketlere satilmasindan sonra bir tane bile yerli sigara markasinin olmayisi akla gelen ilk soru.

Sigara piyasanin yüzde yüzünün  Amerika'lilarin ve Japonlar'in eline nasil geçtigidir.
Gümrük bakanligindan ayrilan Tekel'in tekrar bir bakanlik kurulmasi kadar önemli oldugunun anlasilarak Türkiye Cumhuriyeti vatandaslarinin kendimizin ürettigi kalitesi yüksek bir iki tür sigaraya kavusturulmasi ile birlikte Türk cumhuriyetleri ve komsu ülkelerimizin ragbet edecegi bir sigara üretimine geçilmesi mutlaka düsünülmelidir.

Sigaranin az kullanilabilmesi adina alinmis olan sigara paketlerinin renklerinin siyaha çevrilmesi, tezgah altinda satilmasi gibi uygulamalar disinda sigarada alinan yüksek vergilerle sigaranin kullaniminin azalacagini düsünmekten çok daha karli ve akilci olacagi bilinmelidir.

16 Milyon genç sigara tüketicisi kadar 16 milyon tiryakiyi birlestirdiginde günde ortalama kisi basi iki paket tüketildigi düsünülürse 64 milyon paket sigaranin ortalama 25 liradan satildigi ülkemizde 25 TL X 64 Milyon paket sigara karsiligi elde edilen paranin hiç ilgililerin gözlerinin faltasina dönmesini saglamiyormu?

Daha tarimda pancar üretimi, Hashas ekimi, Kenevirin serbestligi diyecektim-ki simdilik bu konularla kafanizin daha çok karismamasinin daha dogru olacagi kanaatiyle kendinize iyi bakmaniz sigaradan uzak durmaniz temennisi ile kalin saglicakla.

Yazarın Diğer Yazıları


Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.