Erkeklerde daha çok görülüyor
Kasik fitiklari, karin içindeki organlarin (ince bagirsaklar, bagirsak yaglari gibi), karin duvarindaki zayif bölgelerden çikarak cilt altinda sislik olusturmasidir. Tüm yasam boyunca erkeklerin 27’si, kadinlarin 3’ünde bu sorun görülmektedir. Dünyada her yil ortalama 20 milyon kisinin kasik fitigi ameliyati oldugu bilinmektedir. Genellikle ikinma, öksürme, hapsirma, zorlanma gibi karin içi basincini artiran sebepler sisligi belirgin hale getirmektedir. Eger fitik sikismaz ise yatinca kaybolmaktadir.
Kasik fitiginin 3 tipi bulunuyor
Direkt, indirekt ve femoral fitik olarak siniflansa da obturator fitiklar da görülebilmektedir. Indirekt fitiklara toplumda sik rastlanmakta, her yasta görülmekte ve testislere kadar inebilmektedir. Direkt fitiklar ise adindan da anlasilabilecegi gibi direkt olarak karin duvarinin zayif bölgesinden çikan ve yas ilerledikçe görülme riski artan fitiklardir. Femoral fitiklar ise daha nadir görülür. Kadinlarda daha siktir ve fitigin bogulma riski diger tiplerden daha yüksektir.
Kasik fitiklari neden olusur?
Kasik fitiginin nedenleri dogumsal ya da edinsel (sonradan) olabilir. Dogumdan hemen sonra anatomik olarak kapanmasi gereken açikliklardan gelisebilecegi gibi agir kaldirma, kabizlik, ikinma, yaslilik, asiri kilo alma ya da zayiflama, kronik öksürük, idrar ve büyük abdest güçlügü sonucu olusabilir. Ayrica gebelik, kolajen sentezi azalmasi, karin kaslarini zorlayici hareketler ve sigara kullanimi gibi birçok sebepten de edinsel olarak gelisebilir.
Agir kaldiranlar ile uzun süre ayakta kalarak çalisanlarda (kuaför ve garson gibi) daha fazla görülmektedir. Özellikle agirlik çalisan sporcular ile agirlik kaldirmak zorunda olan meslek gruplarinda kasik fitigi çok kolay olusabilmektedir.
Kasik fitiginin belirtilerine dikkat!
Kasik fitiklari baslangiç asamasinda hiçbir belirti vermeyebilir. Hekim muayenesinde fark edilene kadar kisi kasik fitigindan haberdar olmayabilir.
Kasik fitiginin en sik görülen belirtisi kasik bölgesindeki ve testislerdeki sisliktir. Sislik bölgesinde agri ve yanma olabilir. Karin içi basincinin arttigi durumlarda sikayetler artar, yatinca azalir. Agri yemeklerden sonra kramplar seklinde görülebilir, kabizliga neden olabilir. Tüm bu sikayetler aslinda bagirsaklarin geçici olarak fitik kesesi içine girip çikmasiyla olusmaktadir. Eger fitik çikiyor ancak içeri girmiyorsa, içindeki bagirsak ve bagirsak yaglari bogulmus demektir. Bu durum ‘bogulmus fitik’, ‘sikismis fitik’, ‘inkarsere herni’, ‘strangüle herni’ seklinde tanimlanir. Bulanti, kusma, istahsizlik, gaz ve büyük abdest çikaramama, karin siskinligi, ates, fitik bölgesinde kizarma ve morarma gibi belirtiler ortaya çikabilir. Acil bir durumdur, acil ameliyatla fitigin tamiri ve bagirsagin yeniden kanlanmasi saglanmalidir aksi takdirde bagirsaga yeterince kan gitmemesine bagli bagirsakta çürüme, delinme, peritonit (karin zari iltihabi) baslayacaktir.
Tek tedavisi cerrahidir
Kasik fitiklari dogal seyrine birakildiginda küçülme ya da iyilesme olmayacagi ve ilaçla tedavisi olmadigi için teshis koyulunca tek tedavi cerrahidir. Fitik cerrahisinde amaç fitik kesesini olmasi gerektigi batin içindeki yerine yerlestirilmesi ya da çikarilmasidir. Amaç fitiklasmaya sebep olan kismi kusurun (defektin) kapatilmasi ve bir daha olmamasi için mesle saglamlastirilmasidir. Cerrahi tedavi öncesinde lokal anestezi, genel anestezi ya da belden uyusturma (spinal anestezi) seklinde uygulanabilir. Açik ya da kapali yöntemle onarim yapilabilir. Kapali yöntemler de kendi içinde karin zari ile cilt arasindan yapilan (TEP) yada karin içinden yapilan (TAPP) yöntemleriyle yapilabilir.
Kapali ameliyatlar avantajli
Son yillarda fitik ameliyatlari kapali olarak gerçeklestirilmektedir. Eger ters etki eden bir durum (kontrendike) yoksa laparoskopik cerrahi tercih edilebilir. Cerrahi tedaviden 5-6 saat sonra hastalar yiyip içebilmekte ve ayaga kalkabilmektedir. Bir gece hastanede takip edilip, ertesi gün taburcu edilmektedirler. Ameliyattan sonraki 3-6 aylik sürede yama yapismasi olacagi için hastalara 3 kilogramdan fazla agir yük kaldirmamasi, kabiz kalmamasi, agir egzersizlere ara vermesi, öksürüp ve hapsirirken o bölgeye destek olmalari önerilmektedir. Ameliyat sonrasinda ameliyat bölgesinde hematom, mes enfeksiyonu ve testislerde morluk gelismesi gibi nadir komplikasyonlar da gelisebilmektedir.
Iyilesme süresi kapali ameliyatla daha hizli oldugundan enfeksiyon riski düsüktür. Açik ameliyatlarda yara izi kalirken, kapali ameliyatlarda iz miktari çok daha azdir. Kapali ameliyatlar sonrasinda agri seviyesi düsükken, açik ameliyatlar sonrasinda ortaya çikan agri seviyesi yüksektir. Kapali ve açik ameliyatlarda fitigin yeniden olusma orani aynidir. Fitigin tekrarlamasi için cerrahlarin uyguladigi teknik önemlidir. Ameliyatlari uzman ve tecrübeli cerrahlarin yapmasi gerekir. Kapali ameliyatlar sonrasinda iyilesme daha hizli oldugu için normal yasama dönüs daha erken olmaktadir.
