Yusuf 83: “...(Yakub): Artik (bana düsen) güzelce sabretmektir...”
Yakub a.s. bize güzel sabrin nasil olmasi gerektigini ve umudunu yitirmemeyi ögretecek kissasindan anladigimiz kadariyla. Rabbim dogruyu ögretsin bize. Anladigim kadariyla anlatmaya çalisacagim, buyrun...
Cemil kelimesinin Kur'an'daki 7 kullanimi:
-Güzelce sabretmek (Yusuf 18)
-Güzelce sabretmek (Yusuf 83)
-"Simdi sen onlara yumusak davran ve güzel muamele et!” (Hicr 85, Salih a.s.’a diyor Allah)
-"Simdi sen güzelce sabret!” (Mearic 5, Allah Resulü'ne (sav))
-"Onlardan güzellikle ayril!” (Müzzemmil 10)
Bu ayetlerdeki fiillerden (güzelce sabret, muamele et, ayril) anliyoruz ki ne yaparsan yap güzel yap. Güzelliklerin yegane sahibi olan Allah, kulunun da güzel olmasini ve davranmasini ister.
SABRUN CEMÎL;
-Sikayet yok!
-Tahammülsüzlük yok!
-Pismanlik yok!
-Sebeplere kizmak yok!
-Surat asmak yok!
Sabir zaten güzeldir ama sabri cemil daha güzeldir; Allah'a daha yakin olmak, her haline elhamdülillah demek.
Ne yaparsak güzel sabri kusaniriz?
-Güzel bir iman
-Güzel bir umut.
Islam adina fedakarlik yapamamamizin sebebi umutsuzlugumuzdur. Bizi biz kilan en önemli sey umuttur.
Umut nedir?
-Umut imandir.
-Umut tevhiddir.
-Umut tevbedir.
-Umut adam olmaktir.
-Umut duadir.
-Umut ufuktur.
-Umut uyumdur.
-Umut güvendir.
Umut ânâ mahkum olmamaktir.
-Umut sabredebilmektir.
-Umut gelecegin azigidir.
Kur'an'in anlattigi kissalarda umut mesaji vardir:
-Umudun örnegi Hz. Adem, umutsuzlugun ibreti iblistir.
-Umudun örnegi Hz. Nuh, umutsuzlugun ibreti Kenan’dir.
-Umudun örnegi Hz. Hûd, umutsuzlugun ibreti Âd Kavmi’dir.
-Umudun örnegi Hz. Ibrahim, umutsuzlugun ibreti Nemrut’tur.
-Umudun örnegi Hz. Lût, umutsuzlugun ibreti ihanet eden hanimidir.
UMUT;
-Sinirlari genis olan bir dünyada Hz Adem gibi Hz Havva'yi aramaktir.
-Denizin olmadigi yerde Hz Nuh gibi gemi yapmak için tahtalara çivi çakmaktir.
-Ot bitmez kervan geçmez bir cografyaya Hz Ibrahim gibi Hacer’ini ve Ismail’ini birakabilmektir.
-Biçagin önüne Ismail gibi “emrolundugun seyi yap babacigim" diyerek boyun uzatabilmektir.
-Bin bir derde ve imtihana müptela olsa da Hz. Yakup gibi güzelce sabri kusanip filmin sonunu bekleyebilmektir.
Umut asil bir duygudur ve biz bu duyguya muhtaciz. Etrafimizda umutsuz gençler, umutlari kiran ebeveynler, umutlari yok eden hoca ve kurumlar, umutlari söndüren evlatlar, umutlari bitiren ögrenciler, umutlari zedelenen halklar var. Umut katliami yasanan bir dünyada yasiyoruz.
Yakup a.s. bize umut dersi veriyor. Peki nasil?
-Ikiz kardesi Ays ile yasadigi imtihanlar,
-Azgin bir muhatap kütlesi ile yasadigi imtihanlar,
-Bir peygamber olarak yasadigi agir imtihanlar,
-Hanimlari ile yasadigi imtihanlar,
-Çocuklari ile yasadigi imtihanlar,
-Çok sevdigi ve ilahi bazi iltifatlari üzerinde gördügü Yusuf a.s. ile alakali yasadigi imtihanlar,
-Yusuf'un ayriligindan sonra Bünyamin'in ayriligi ve ikisinin olusturdugu imtihanlar.
Tüm bu imtihanlara ragmen Yakup a.s. kalbinde sonsuz bir UMUT tasidi. Umut olursa tüm imtihanlarin üstesinden gelirsin.
Yusuf'un kanli gömlegi gelince: “artik bana düsen güzelce sabretmektir. Bu anlattiklariniza karsi yardimi istenilecek de ancak Allah'tir.” (Yusuf 18).
Yillar sonra Bünyamin'siz de kalan Yakup a.s.: “Artik bana düsen güzelce sabretmektir. Umulur ki Allah onlarin hepsini bana getirir. Çünkü O hakkiyla bilendir, hüküm ve hikmet sahibidir, dedi.” (Yusuf 83).
Hepsini derken sadece Yusuf ve Bünyamin degil, diger 10 çocugundan da umut kesmemisti.
Sabrun cemili kusanan Yakub as, zirhinin hakkini vererek tüm imtihanlara gögüs gererek “Ben, kederimi ve hüznümü yalnizca Allah’a arz ediyorum.” Dedi (Yusuf 86).
Yusuf as Yakup as'in hem umudu hem duasiydi. Yusuf'una kavusunca Yakub as, kabul olmus duasi oldu.
Umuda yaklasimda üç sinif vardir:
-Umut katilleri: Insanin umutlarini yok etmek, insani öldürmekle esdegerdir.
-Umut tacirleri: Kisinin umudunun kullanan, menfaate çeviren kisilerdir.
-Umut kâsifleri: Kendi içindeki iman ve umudu birlestirip, umut kâsifligi yapar. Biz de umut kâsiflerinden olalim insallah. Yüreginde umut tasimak, insanlar önünde hep umut var olmak ve yasatmak bin bir olumsuzluga ragmen.
Yakub as'in lakabi Israil'dir. Yakub as'in soyuna Israilogullari deniliyor ve Kur'an'da en çok onlardan bahsediliyor.
Fatiha ile basliyor; gazaba ugrayanlar(Yahudiler), dalalete sapanlar(Hristiyanlar).
Bakara suresinde Israilogullari’nin 5 temel özelligi:
-Dini menfaatlerine uyarlayan bir kavim (Bakara 79,85)
-Güçlerini kaybetmemek için Peygamberlerini bile feda eden/öldüren bir kavim (Bakara 88, 90)
-Kendilerini kutsal ve kurtulmus gören bir kavim (Bakara 111, 113)
-Taklit ve taassupta sinir tanimayan bir kavim (Bakara 65, 118)
-Ahlakî anlamda tüm erdem ve faziletlerini kaybetmis bir kavim (Bakara 61, 93).
Acaba neden bu kadar fazla deginmistir Allah Israilogullari’na?
Muhasebe yapmaya var misiniz?
-Ben, Ümmet-i Muhammed gibi konusuyorum acaba Beni Israil gibi mi yasiyorum?
-Ben, Ümmet-i Muhammed gibi yasadigimi söylüyorum acaba Beni Israil gibi mi düsünüyorum?
-Ben, Ümmet-i Muhammed gibi düsündügümü iddia ediyorum acaba Beni Israil gibi mi degerlendiriyorum?
Israilogullari’nin en büyük sorunu GÜVENSIZLIKti. Isimlerinin geçtigi, kissalarinin anlatildigi ayetlere dikkat edersek sürekli kaygi kusku dolayisiyla güvensizlik hakimdir.
Yakub as’in adi Kur’an’da 10 surede 16 defa (6’si Medenî, 10’u Mekkî) geçer:
Bakara 132, 133, 136, 140, Âl-i Imran 84, Nisa 163, Enam 84, Hud 71, Yusuf 6, 38, 68, Meryem 6, 49, Enbiya 72, Ankebut 27, Sad 45.
Iki kez de “Israil"olarak geçer: Meryem 58, Âl-i Imran 93.
Kur’an’da dogumu önceden müjdelenen bir Peygamberdi:
Enam 84: “Biz ona (Ibrahim'e) Ishak ve Yakub'u armagan ettik.”
Hud 71: “Ona da Ishak'i, Ishak'in ardindan da Yakub'u müjdeledik.”
Enbiya 72: “Ona Ishak'i ve ayrica hediye olarak Yakub'u bahsettik.”
Ankebut 27: “Ona (Ibrahim'e) Ishak'i ve Yakub’u bahsettik.”
Bu ayetlerde üç kavram var: Armagan, müjde, bahsedilme. Burdan sunu anliyoruz:
-Her çocuk, Vehhab olan Allah'in büyük bir nimetidir.
-Her çocuk, gelisi ile büyük bir müjde getirmektedir.
-Her çocuk, Allah’in kullarina ekstra bir hediyesidir.
Ibrahim as Allah’tan bir evlat istedi. Allah ona önce Ismail'i, pesinde Ishak'i ve hediye olarak da Yakub'u verdi.
Kur’an’da Yakub as nasil anlatilir?
1.Dedesi Hz Ibrahim'e ninesi Sare'ye ve babasi Ishak'a bahsedilen ve müjdelenen bir evlat (Enam 84, Hud 71)
2.Hayati boyunca muhataplarina Tevhid’i anlatan bir peygamber (Bakara 132)
3.Peygamberlerin ortak davasinin Tevhid oldugu hakikati onun üzerinde de defaatle nazarlara verilen bir peygamber (Bakara 136)
4.Hz Yakub'un ve torunlarinin da müslüman oldugu gerçegine dikkat çekilen bir peygamber (Bakara 140)
5.Peygamberlerin asla birbirinden ayirilmamasi gerektigi hakikatini nazarlara verilen bir peygamber (Al-i Imran 84)
6.Vefat yolunda iken çocuklarina ve torunlarina Tevhid’i vasiyet eden bir peygamber (Bakara 133).
Yakup as'in hususiyetleri:
·Ibrahim'in milletinden ve Hanif olduguna dikkat çekilmesi (Bakara 135)
·Vahiy aldigina dikkat çekilmesi (Nisa 163)
·Hidayete dogru yola iletilen kimselerden olduguna ve muhsinlerden olduguna dikkat çekilmesi (Enam 84)
·Nebi olusuna dikkat çekilmesi (Meryem 49)
·Allah'in rahmetine ulastigina dikkat çekilmesi (Meryem 50)
·Ona dogruluk dili verildigine ve dillerde ona nam birakildigina dikkat çekilmesi (Meryem 50)
·Salih insanlardan olduguna dikkat çekilmesi (Enbiya 72)
·Gündemde tutulmasi gerektigine dikkat çekilmesi (Sad 45)
·Basiretli ve kuvvetli kullarindan peygamberlerinden biri olduguna dikkat çekilmesi (Sad 45)
·Ihlasla ahireti düsünen kimseler olduguna dikkat çekilmesi (Sad 46)
·En seçkin ve en hayirli kimselerden olduguna dikkat çekilmesi (Sad 47)
Yakup as ölene kadar (rivayetlere göre 147 yasinda) evlatlarina sahip çikiyor. Vefat esnasinda evlat ve torunlarina vasiyeti:
Bakara 132-133:
-Bir babanin evlatlarina yapabilecegi en güzel vasiyet
-Bir Peygamber’in kavmine yapabilecegi en önemli uyari
-Bir atanin nesline sorabilecegi en mühim soru
-Bir davetçinin muhataplarina söyleyecegi en açik mesaj
-Bir müslümanin yüreginde duyabilecegi en derin izdirap.
Çaglar Asan Bir VASIYET!
Bakara 132-133: “Ibrahim bunu kendi ogullarina da vasiyet etti, Yakup da öyle: ‘Ogullarim! Allah sizin için bu dini (Islam'i) seçti. Siz de ancak Müslümanlar olarak ölün!’ dedi. Yoksa Yakub'a ölüm geldigi zaman siz orada mi idiniz? O zaman Yakup ogullarina: ‘Benden sonra kime kulluk edeceksiniz?’ demisti. Onlar: ‘Senin ve atalarin Ibrahim, Ismail ve Ishak'in ilahi olan tek Allah'a kulluk edecegiz. Biz ancak ona teslim olmusuzdur.’ Dediler.”
Vasiyetten alinmasi gereken mesajlar:
·Mesaj, merhamet ile karsida yanki bulur.
·Vasiyet, Tevhid ile baslarsa deger kazanir.
·Saadet, iyi baslamak ve iyi ölmek ile ancak elde edilir.
·Hakikat, kuruntu ve zan ile degil vahiy ile ispatlanir.
·Tevhid, sadece slogan ile degil mutlak manada Bir'i birlemek ile ancak mümkün olur.
“ Ey Rabbim! Gerçekten bana mülk verdin ve bana sözlerin/ rüyalarin yorumunu/ tabirini ögrettin. Ey gökleri ve yeri yaratan! Dünyada ve ahirette Sen benim velimsin. Benim canimi müslüman olarak al ve beni iyilerin/ salihlerin arasina kat.” (Yusuf 101).
Babanin (Yakub as) nasihati, oglunun (Yusuf as) tatbiki. Muhtesem bir örnek!
“Onlar bir ümmetti gelip geçti. Onlarin kazandiklari kendilerinin sizin kazandiklariniz sizindir. Siz onlarin yaptiklarindan sorguya çekilmezsiniz.”
Bakara 134 ve Bakara 141 kisa araliklarla ayni ayetin gelmesi 2 temel mesaj içerir:
1.Atalarin yaptigi iyilikleri sadece övmek çocuklara fayda saglamaz (Bakara 134)
2.Atalarin yaptigi hatalarin faturalari asla çocuklara kesilmez (Bakara 141).
Rabbim, Resullerin araciligiyla bize ögrettigi Islam'i hakkiyla yasayanlardan eylesin. Sikintilarimizda sabri cemil istemeyi, ölene kadar Tevhidi anlatmayi, ölürken de bu kaygiyla gelecek nesillere Islam'i vasiyet etmeyi unutturmasin.
Selam ve dua ile...