HABER / ERCAN KUTLU – Türkiye'de dijital dolandırıcılık ve veri hırsızlığı olayları her geçen gün artıyor. ATM'lerden internet alışverişlerine, sahte SMS'lerden halka açık Wi-Fi ağlarına kadar uzanan bu sinsi yöntemlere karşı vatandaşların alabileceği basit ama etkili önlemler hayat kurtarıyor.
Toplumda yaygın bir inanış var: "PIN'i ters yazarsanız polis gelir."
Bu bilgi tamamen bir şehir efsanesidir.
Hiçbir bankanın ATM sistemi böyle bir alarm mekanizmasıyla çalışmaz.
Ne Yapmalı?
Şifre girerken tuşları mutlaka elinizle kapatın.
Arkada bekleyen kişi varsa işlemi iptal edin, başka ATM'ye geçin.
Şüpheli durumda kartınızı alın ve bankanızı arayın.
ATM kamerasının önünü kapatmayın; olası olaylarda görüntüler delil olur.
Basit bir refleks — elinizle tuşları kapatmak — dolandırıcının tüm planını bozar.
"PTT kargonuz teslim edilemedi."
"Bankanız hesabınızı askıya aldı."
"E-Devlet hesabınız doğrulama bekliyor."
Bu mesajların büyük kısmı sahte SMS dolandırıcılığıdır.
Ne Yapmalı?
Linke asla tıklamayın.
Gönderen numaranın banka veya kurumla aynı olup olmadığını kontrol edin.
Resmî uygulamayı veya internet sitesini açarak doğrulayın.
Şüpheli mesajı 112'ye veya Siber Suçlarla Mücadele hattına bildirin.
Gerçek kurumlar asla link tıklamanızı istemez, SMS ile şifre talep etmez.
"3D Secure" sistemi, online alışverişlerde bankanızın size SMS veya uygulama üzerinden gönderdiği ek onay adımıdır.
Bu sistem aktif değilse, kart bilgileriniz çalındığında hesabınız boşaltılabilir.
Ne Yapmalı?
Her zaman 3D Secure destekli siteleri tercih edin.
Adres çubuğunda "https://" olup olmadığını kontrol edin.
Tanımadığınız sitelere kart bilgilerinizi kaydetmeyin.
Mümkünse sanal kart veya tek kullanımlık ödeme yöntemi kullanın.
3D Secure, dijital dünyadaki emniyet kemerinizdir.
Kafede, otelde, restoranda veya havalimanında halka açık Wi-Fi ağına bağlanmak kolaydır; ama risklidir.
Dolandırıcılar "ücretsiz Wi-Fi" adıyla sahte ağ kurarak cihazınıza sızabilir.
Ne Yapmalı?
Bankacılık veya alışveriş işlemlerini sadece mobil veriden yapın.
VPN kullanın.
Otomatik bağlanma özelliğini kapatın.
Güvenlik yazılımlarını güncel tutun.
Bir kahve fiyatına verilerinizi kaybedebilirsiniz — dikkatli olun.
Bu dört adım, sizi dolandırıcılığın en yaygın yöntemlerinden koruyacak temel kural setidir.
Basit görünen tedbirler, hem cebinizi hem dijital kimliğinizi güvence altına alır.
Unutmayın: Bilgi, en güçlü güvenlik sistemidir.
